Saç (Coma) Gökada Kümesi, Berenices?in Saçı Takımyıldızı?nda yer alıyor. 320 milyon ışık yılı uzakta olsa da evrende bize en yakın gökada kümelerinden birisi. Bugüne kadar yapılan gözlemlerde 1000 kadar gökadayı barındırdığı bulundu. Bu gökadaların en parlakları (haber görselinde yer alan NGC 4921 de) 18. yüzyılda William Herschel tarafından keşfedilmiş.

Avrupa Uzay Ajansı?nın (ESA) web sayfasında yer alan habere göre zengin kümelerdeki gökadalar pek çok etkileşime ve birleşmeye maruz kalıyor. Bu etkileşme ve birleşmeler gaz yönünden zengin olan spiral gökadaları yıldız oluşumunun az olduğu eliptik gökadalara dönüştürüyor. Saç Gökada Kümesi?nde de evrenin sakin köşelerine kıyasla spiral gökada sayısının az olduğu belirtiliyor.

Saç (Coma) Gökada Kümesi (Abell 1656 olarak da biliniyor).
Büyük halini görmek için fotoğrafın üzerine tıklayın.

NGC 4921, Saç Gökada Kümesi?ndeki bu nadir spiral gökadalardan birisi. ESA?nın web sayfasındaki haberde ?sıra dışı? olarak betimleniyor ve anemik (kansız) spiral gökada olarak tanımlanıyor. Spiral gökadalarda meydana gelen şiddetli yıldız oluşumları kollarda gerçekleşiyor ve gökadaya parlak kollu bir görünüm kazandırıyor. Anemik spiral gökadalardaysa bu yıldız oluşumları daha az şiddetli ve kollar daha soluk görünüyor. NGC 4921?in bu görece güçsüz yıldız oluşumları, anemik spiral gökadanın etrafında halka şeklinde narin bir toz girdabı oluşturmuş. Bu halkaya genç ve parlak mavi yıldızlar eşlik ediyor. Soluk spiral yapının dış kısımları gökadanın etrafında oldukça yumuşak ve ona dev bir denizanası görünümü kazandırmış.

NGC 4921	Gökada ve çevresinin ayrıntılarının işaretlenmiş hali.
Büyük hallerini görmek için fotoğrafların üzerilerine tıklayın.

Görüntüler NASA ve ESA?nın ortaklaşa yürüttüğü uluslar arası bir proje olan Hubble Uzay Teleskopu?ndan alınmış. Fotoğrafı oluşturabilmek için sarı filtreyle çekilmiş 50 farklı görüntü ve yakın kızıl ötesi filtresiyle çekilmiş 30 farklı görüntü kullanılmış. Pozlama süreleri sarı filtreyle alınan her bir görüntü için 17 saat, yakın kızıl ötesi filtreyle alınlar içinse 10 saat olarak açıklandı.

Haberde ayrıca, uzun pozlama süreleri ve Hubble?ın keskin görüşü sayesinde NGC 4921?in yanında çok daha uzaktaki evrenden de kesitler alınabildiği de söyleniyor.

Derleyen: Özden Hanoğlu
Kaynak: http://www.esa.int/esaSC/SEMA1NXPXPF_index_0.html
Fotoğraflar: ESA, NASA, K. Cook, Davide De Martin