Tirol Alpleri?nin Buz Adamı, Ötzi, 5300 yaşında bir mumya. Avrupa kıtasının en eski mumyası olan Ötzi?nin genetik diziliminin incelenmesi hüzünlü bir gerçeği ortaya çıkardı: Onun tek bir akrabası bile kalmamış olabilir.

Mumya,1991yılında Avusturya-İtalya sınırındaki buzulların altından ilk çıkarıldığında hangi ülkenin "vatandaşı" olduğu ve nerede sergileneceği konusunda uluslararası tartışmalara sebep olmuştu. Sonuçta bulunduğu yerin İtalya sınırları içinde olduğu anlaşılınca bu ülkede kaldı, 1998 yılından beri Güney Tirol Arkeoloji Müzesi, Bolzano?da meraklı ziyaretçilerini ağırlıyor. Ötzi adı, iki Alman turistin onu bulduğu Ötz Vadisi?nden geliyor. Ötzi incelendikçe hakkında pek çok şey öğrendik: Öldüğünde yaklaşık 46 yaşındaydı, 1,65 boyundaydı, sırtında okla açılmış ağır bir yara, kafasında bir gürz darbesi, eklemlerinde ve bağırsaklarında ona acılar çektiren hastalıklar taşıyordu. Buzların altında korunan eşyaları, giysilerindeki ve vücudundaki polen ve tahıl kalıntıları, kemikleri, bağırsakları, dövmeleri ve saçları da yaşadığı dönem ve toplum hakkında daha fazla bilgi toplayabilmek için incelendi.

İtalyan ve İngiliz araştırmacıların oluşturduğu bir grup Ötzi?nin dosyasına yeni bir veri ekledi, mitokondriyal DNA?sının (mtDNA) genom dizilimini yaptı. mtDNA, anneden çocuğa geçer ve nesiller arasında taşınırken değişiklikler yaşamadan varlığını sürdürür. mtDNA soy takibinde etkin bir araçtır, kişinin anne tarafını binlerce yıl öncesine kadar takip edebilir ve sayesinde insan topluluklarının evrimsel süreçteki akrabalık izlerini bulabilirsiniz.

Araştırmacılar, mtDNA?sını inceleyerek Ötzi?nin K1 haplogrubunun alt dallarından birine ait olduğunu buldular. Haplogruplar genetik populasyonun tanımlanmasında kullanılan, Y kromozomu (babadan çocuğa aktarılan DNA) veya mtDNA aracılığıyla tanımlanan gruplardır. K1 haplogurubu Avrupa?da yaygın olan bir gruptur, hemen her üyesi üç alt nesilden birine aittir. Ötzi ise bu üç alt nesilden değil. Onun nesli ya varlığını devam ettirememiş ya da o kadar seyrek ki mtDNA araştırmalarında herhangi bir üyesi bulunamamış.

Derleyen: Özden Hanoğlu
Kaynak: http://www.sciencedaily.com/releases/2008/10/081030123829.htm
Haber Tarihi: 11.01.2008