Mesanenin hemen alt bölümünde yer alan, normalde 20-30 gram ağırlığında kestane şeklinde bir organ olan prostatta kanser görülme sıklığı hızla artmaktadır.Prostat bezinde kansere yol açtığı düşünülen birçok faktör vardır.Genetik, coğrafi çevre, diyet, yaşlılıkla ilgili hormonal değişiklikler bunlardan bazılarıdır.40 yaş altında çok az görülen prostat kanseri yaş ilerledikçe daha sık görülüyor.Amerika'da her yıl 140 bin yeni prostat kanseri tanısı konuluyor ve bunların 38 bini bir yıl içinde kaybediliyor.Acıbadem Hastanesi Bakırköy üroloji uzmanı Prof. Dr. Veli Yalçın, prostat kanserinin istatistiklere göre erkeklerde sık görülen akciğer ve bağırsak kanserini de geçtiğine dikkat çekiyor.

Erken tanı önemli

"Prostat kanseri aslında erken tanı konulduğunda tedavi edilebilen bir hastalıktır.Ancak hastaların yüzde 1'i kanserin tipine bağlı olarak 1-2 yıl gibi kısa bir sürede hızla ilerleyerek ölüme neden oluyor." diyen Prof. Dr. Veli Yalçın şöyle devam ediyor:

"Ne yazık ki, prostat kanseri erken dönemde belirgin bir yakınmaya yol açmıyor.Düzenli yapılan check-up'larda parmakla rektal prostat muayenesi ve kanda prostat spesifik antijen testi (PSA) erken tanıda büyük kolaylık sağlıyor.

PSA testinin yüksek çıkması durumunda tanıyı kesinleştirmek için transrektal ultrason eşliğinde prostat biyopsisi uyguluyoruz.Bu işlem sırasında ince iğne ile belli noktalardan 6-10 adet alınan prostat parçalarının laboratuvarda incelenmesi sonucunda kesin tanıyı koyuyoruz."

Kanda PSA değerinin yüksek olması her zaman kanser olmadığı anlamını taşımıyor.Bu yüzden PSA testinin yanı sıra muhakkak parmakla rektal muyabe yapılması gerekiyor.Psa testi yüksek çıkmasa bile sadece muayenedeki şüphe bile biyopsi yapılmasını önemli kılıyor.

Kanser nasıl ilerliyor?

Eğer biyopsiyle prostat kanseri saptanırsa kanserin vücutta yayılım düzeyini belirlemek için batın tomografisi ile lenf bezlerine, komşu organlarına ve kemiklere yayılan için tüm vücut kemik sintigrafisinden yararlanılıyor.Yapılan değerlendirmeler sonucunda kanserin prostat içindeki durumu, çevre ve uzak organlara yayılımı hakkında fikir sahibi olunabiliyor.

Bu bilgiler hasta ile doktorunun tedavi seçenekleri hakkında birlikte karar vermelerine yardımcı oluyor.

Acıbadem Hastanesi Bakırköy üroloji uzmanı Dr. Enis Çoşkuner, prostat kansrinin yavaş ilerlediğini belirterek bunu sağladığı avantajlarla ilgili olarak şunları söylüyor:

"Prostat kanseri yavaş ilerler.Klinik araştırmalar prostat kanserini bir evresinden bir evresine geçişin ortalam 15-36 aylık bir süre gerektirdiği tspit edilmiştir.Bu biyolojik özellikle bazı hasta gruplarında sadece gözlem ile hastalığın kontrol altında tutulabileceği sonucunu doğurmuştur.Bu hastalar genellikle başka tedavi seçenekleri uygun olmayan, kalp, akciğer hastalıkları gibi sorunları olan kişiler veya çok erken evre yakalanmış prostat kanseri hastalarıdır.Hasta fizik muayene ve aralıklı PSA testi ölçümleri ile takip edilir.Kansere ilişkin bir tedavi yöntemine geçiş sağlanıyor.Kanserin prostat dokusuna sınırlı olduğu durumlarda hastanın tamamen kanserden arındırılmasını sağlayan yöntem cerrahidir."

Prostat kanserinde cerrahi tedavi

Organa sınırlı prostat kanserinin cerrahi tedavisine "radikal prostatektomi" adı veriliyor.Bu yöntemde lenf bezleri, prostat ve sperm keseleri çıkarılıyor.Ortalama 2-3 saat süren operasyon sonrasında hastlar 3-5 gün içinde taburcu edilebiliyor.Bu yöntemin az da olsa yan etkileri bulunuyor.

Prof. Dr. Veli Yalçın, "Hastaların yüzde 4 'ünde kısa süren idrar kaçırma problemi görülüyor.Bu tip idrar kaçırma eforla görülmekte, total bir idrar kaçırma değildir.Batın alt kesiminde kasların güçlendirilmesi ile bu sorun ortadan kalkıyor.Seksüel fonksiyonda meydana gelebilecek bozulmlar ise sinir koruyucu cerrahi tekniklerle en aza indirilmiştir.Bu tekniklerle özellikle 50-60 yaş arasında yüzde 90 ereksiyon elde edilmektedir.Cerrahi yöntemde 10 yıllık yaşam şansı yaklaşık yüzde 90 olarak tespit edilmiştir.Genel sağlık problemi olmayan kişilerde kanser lokalize ise cerrahi yöntemi öncelikle tercih ediyoruz" diye konuşuyor.

Prostat kanseri tedavisinde radyasyon tedavisinin de önemli bir yeri var.Hem lokalize hem de ilerlemiş prostat kanserinin yayılım noktalarında tercih edilebilen radyasyon tedavisi değişik şekillerde uygulanabiliyor.

Radyasyon tedavisinin vücut dışında ve prostat dokusunun direkt içinde olmak üzere iki ayrı biçimde yapıldığını belirten Prof. Dr. Veli Yalçın, sölerini şöyle söylüyor:

"Vücut dışında uygulanan radyasyon tedavisi prostat dokusu komşuluğunda yer alan sağlam dokularda da etkili olduğu için modern radyoterapide prostat içine hatta tümör noktasına uygulanacak şekilde geliştirilmiştir.Ancak bu yöntem istenen etkin ve yaygın konuma ulaşılmış değil.Bugün bu tedavi tak başına uygulanabiildiği gibi hormonal tedaviyle küçültülen tümör dokusuna kombine tedavi olarak da uygulanabiliyor.En büyük özelliği sağlık problemleri nedeniyle ameliyat edilemeyen hastalar için tercih edilebilecek bir yöntem olmasıdır.Lokalize prostat kanserinde hastaların 10 yıl yaşama şansı yüzde 75'tir.Her tedavi yönteminin olduğu gibi radyoterapinin de yan etkileri var.Komşu organları da etkilemesine bağlı olarak idrar yapımı ve büyük abdest yapmayla ilgili sorunlar görülmekte ve bunların düzelmesi 6 ay ile 2 sene kadar sürmektedir."

Prostat kanserinin tedavisinde kullanılan etkin bir kemoterapi ilacı yok.Yanlız ileri evre kanserde hormonal tedavi kensrin gelişimini durdurmuyorsa bu tip ilaçlar denenebiliyor.Böylece yapılan basamak tedavileri ile yaşam uzatılabiliyor.