Bilim adamları dünyada ilk kez yetişkin bir maymunun hücrelerinden klon embriyo üretmeyi başardı
....................
1996’da dünyaya gelen kopya koyun Dolly’den sonra birçok hayvanı klonlamayı başaran bilim adamları, insanın kopyalanmasının önünü açan çok önemli bir buluşa imza attı. Bilim dünyasını ayağa kaldıran çalışmada ilk kez yetişkin bir maymunun hücrelerinden klon embriyolar üretildi. Independent gazetesinin manşetten duyurduğu yöntem insanlara da uygulanabilirse, yetişkin insanlar da klonlanabilecek. ABD’deki Oregon Ulusal Primat Araştırma Merkezi’nde çalışan Rus bilim adamı Şükrat Mitalipov, 10 yaşındaki makak maynununa ait yumurtaları embriyoların zarar görmesini engelleyecek bir yöntemle kopyaladı.
Klona insan hakkı verilsin
Testlerde embriyoların yüzde 100 klon oldukları tespit edildi. Fakat 100 klonlanmış embriyo 50 maymuna yerleştirildiği halde hamilelik olmadı. Bilim adamları ise ilk kopya koyun olan Dolly için 277 deneme yapıldığını hatırlatarak bunun “biraz da şans işi olduğunu” açıkladı. Nature dergisinde önümüzdeki günlerde yayınlanacak olan araştırmada ayrıca klonlanmış embriyolardan hücre alarak bunları olgun kalp hücrelerine ve beyin nöronlarına dönüştürmeyi de başardı. Uzmanlar, bugüne kadar yetişkin memelilerin klonlanmasının çok zor olduğunu belirtiyordu.
Araştırma, insanların klonlanmasıyla ilgili tartışmaları yeniden tetikledi. Klonlama karşıtları etik kaygıları bir kez daha dile getirirken, Birleşmiş Milletler’e bağlı uzmanlar, artık dünyanın klonlanmış insanlarla ilgili kararını vermesi gerektiği uyarısı yaptı. BM ’nin hazırladığı raporda, klonlanmış insanlarla ilgili yasal düzenlemeler yapmasının şart olduğuna dikkat çekti. “Teknoloji bu hızla ilerlerse klonlar aramızda dolaşmaya başlayacak. Hemen insan klonlamanın yasaklanması ya da buna izin verilecekse klonların da insanlarla aynı haklara sahip olması sağlanmalı. Yarın çok geç olabilir” ifadeleri kullanılan rapora göre, bu düzenlemeler yapılmazsa, kopyalanmış insan sayısını kontrol etmek çok zor olacak. Raporda, tedavi amaçlı denetimli kopyalama araştırmalarına izin verilirken, üreme amaçlı insan kopyalamasının yasa gücüyle dünya çapında yasaklanmasının en arzu edilen seçenek olduğu vurgulandı. ABD ve bazı ülkeler her türlü klonlama çalışmasına karşı çıkıyor.
Nasıl klonladılar?
Koyun Dolly’yle aynı yöntem kullanıldı. Sağlıklı ve döllenmemiş bir yumurtanın çekirdeği alınıyor. Yetişkin hayvanın deri hücrelerinden çıkarılan bir başka çekirdek bu yumurtanın içine yerleştiriliyor. Dikkatli zamanlama ve elektrik sinyalleri verilerek bir embriyo (döllenmiş yumurta) yaratılıyor. Bu, cilt hücresini veren kişinin genetik klonu oluyor.